- 0 Comments
- 2025-07-21
W międzynarodowym transporcie odpadów prawidłowa klasyfikacja ładunku jest absolutnie kluczowa. Od niej zależą procedury, wymagane dokumenty i koszty. Dwa fundamentalne pojęcia, które każdy przewoźnik musi znać, to „lista zielona” i „lista bursztynowa”. Czym się różnią i jakie wymagania stawiają przed firmą transportową? Wyjaśniamy krok po kroku.
Jak Rozróżnić Odpady Neutralne od Niebezpiecznych? Klucz do Klasyfikacji
Podstawą do klasyfikacji odpadów w Unii Europejskiej jest Europejski Katalog Odpadów. Każdemu rodzajowi odpadu przypisany jest sześciocyfrowy kod. To właśnie ten kod decyduje o jego statusie.
Kluczowe znaczenie ma gwiazdka (*):
- Kod bez gwiazdki (np. 17 01 01 – Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów): Oznacza odpad inny niż niebezpieczny. Takie odpady najczęściej kwalifikują się do listy zielonej.
- Kod z gwiazdką (np. 17 06 05* – Materiały konstrukcyjne zawierające azbest): Oznacza odpad niebezpieczny. Takie odpady niemal zawsze trafiają na listę bursztynową i podlegają najsurowszym rygorom transportowym.
Lista Zielona – Odpady Niewymagające Zgody
Lista zielona, zdefiniowana w Załączniku III do Rozporządzenia (WE) nr 1013/2006, obejmuje odpady, które co do zasady nie są uznawane za niebezpieczne i nie wymagają skomplikowanej procedury notyfikacji.
Przykładowa lista kodów odpadów z listy zielonej:
Kod z Katalogu Odpadów |
Opis Odpadu |
19 12 01 |
Papier i tektura |
19 12 02 |
Metale żelazne |
19 12 04 |
Tworzywa sztuczne i guma |
17 02 01 |
Drewno (niezanieczyszczone) |
17 02 02 |
Szkło |
16 01 03 |
Zużyte opony |
16 06 04 |
Baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03) |
16 06 05 |
Inne baterie i akumulatory (n.p. cynkowo-węglowe) |
Wymagania przy przewozie odpadów z listy zielonej
Transport tych odpadów podlega uproszczonej procedurze (Art. 18 rozporządzenia), ale nie jest zwolniony z formalności.
Kluczowe wymagania:
- Dokument z Załącznika VII: Każdy transport musi mieć przy sobie prawidłowo wypełniony dokument informacyjny zgodny z wzorem z Załącznika VII. (Jak wypełniać Załącznik VII – sprawdź tutaj 👉 LINK )
- Umowa: Musi istnieć ważna umowa pomiędzy osobą organizującą transport a odbiorcą odpadów.
- Zgodność z przepisami lokalnymi: Przewoźnik musi spełniać dodatkowe wymogi krajów tranzytowych (np. w Niemczech rejestracja i numer przewoźnika odpadów oraz tablice „A” widoczne z przodu i tylu).
Lista Bursztynowa – Odpady pod Specjalnym Nadzorem
Lista bursztynowa, określona w Załączniku IV do rozporządzenia, to kategoria odpadów, które wymagają szczególnego nadzoru ze względu na swoje niebezpieczne właściwości.
Przykładowa lista kodów odpadów z listy bursztynowej:
Kod z Katalogu Odpadów |
Opis Odpadu |
13 02 05* |
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe |
16 01 07* |
Zużyte filtry olejowe |
16 02 13* |
Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy (np. freon) |
16 06 01* |
Baterie i akumulatory ołowiowe |
16 06 02* |
Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe |
16 06 03* |
Baterie zawierające rtęć |
17 06 05* |
Materiały konstrukcyjne zawierające azbest |
Wymagania przy przewozie odpadów z listy bursztynowej
Tutaj obowiązuje pełna i rygorystyczna procedura uprzedniego pisemnego zgłoszenia i zgody (notyfikacji).
Kluczowe wymagania:
- Zgłoszenie (Notyfikacja): Przed transportem należy złożyć wniosek notyfikacyjny do GIOŚ.
- Komplet Dokumentów: Wniosek składa się z formularzy z Załącznika IA (dokument zgłoszenia) i Załącznika IB (dokument przesyłania).
- Zgoda Wszystkich Stron: Należy uzyskać pisemną zgodę od urzędów w kraju wysyłki, docelowym i wszystkich krajach tranzytowych.
- Gwarancja Finansowa: Zgłaszający musi ustanowić zabezpieczenie finansowe na pokrycie ewentualnych kosztów zwrotu odpadów.
Lista Zielona vs Bursztynowa – Porównanie w Pigułce
Cecha |
Lista Zielona |
Lista Bursztynowa |
Ryzyko |
Niskie, odpady głównie nieniebezpieczne |
Wysokie, odpady potencjalnie niebezpieczne |
Procedura |
Uproszczona, informacyjna |
Pełna notyfikacja i uzyskanie zgody |
Dokumenty |
Załącznik VII, umowa |
Załącznik IA, IB, umowa, dowód gwarancji |
Zgoda urzędów |
NIE (co do zasady) |
TAK, pisemna zgoda od wszystkich krajów |
Gwarancja finansowa |
NIE |
TAK, obowiązkowa |
Czas przygotowania |
Krótki (wypełnienie dokumentów) |
Długi (procedura może trwać kilka miesięcy) |
Podsumowanie
Prawidłowe rozróżnienie, czy odpad należy do listy zielonej, czy bursztynowej, jest pierwszym i najważniejszym krokiem w planowaniu transportu międzynarodowego. Błąd w klasyfikacji może skutkować uznaniem transportu za nielegalny, co wiąże się z dotkliwymi karami finansowymi, zatrzymaniem pojazdu i obowiązkiem zwrotu odpadów na własny koszt. Zawsze weryfikuj kod i charakterystykę odpadu przed przyjęciem zlecenia!
Oficjalne Źródła i Przydatne Linki:
- Pełny tekst Rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 (wersja polska): https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A02006R1013-20210101
- Główny Inspektorat Ochrony Środowiska – Transgraniczne przemieszczanie odpadów: https://www.gov.pl/web/gios/transgraniczne-przemieszczanie-odpadow
#ListaZielona #ListaBursztynowa #TransportOdpadów #PrzewózOdpadów #OdpadyUE #NotyfikacjaOdpadów #GIOŚ #ZałącznikVII #OdpadyNiebezpieczne #LogistykaOdpadowa #PrzepisyUE #KodyOdpadów